Matka Boża Bolesna– Królowej Gór - Skalnik

 Skalnik – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej – Królowej Gór

https://mariologiapopular.blogspot.com/2016/07/pielgrzymka-z-desznicy-do-skalnika.html

https://mariologiapopular.blogspot.com/2018/07/desznica-skalnik-2018.html

Jak sama nazwa wskazuje Królowa Gór powinna być czczona w honorowym miejscu. Dlatego nie dziwi fakt, że jako miejsce kultu obrała sobie jedną z najstarszych parafii na terenie południowej Polski! W otoczeniu tysiącletnich dębów znajdował się tu drewniany kościółek pw. Świętego Klemensa, a w nim cudowny obraz. Pamięć o kulcie Matki Bożej Bolesnej mimo ciężkich czasów przetrwała w tradycji ludowej. Pewna relacja z księgi łask podaje: „W Skalniku cuda się dzieją. Nasza Matka Boska cuda czyni. Pociski armatnie padają pomiędzy strzechy i szkody nie ma. Bomby lecą na ludzi (…) i nie eksplodują”.

Pamiętajmy, że Królowa Gór wysłuchuje wiernych także w czasie pokoju, więc nie bądźmy onieśmieleni jej majestatem i odwiedźmy ta niewielką podkarpacką wioskę, która stała się jej domem.

Obraz Matki Bożej Bolesnej

Łaskami słynący wizerunek Matki Bożej Bolesnej powstał w pierwszej połowie XV w. Niestety późniejsze przemalowania doprowadziły do tego, że zatarł się jego pierwotny styl. Nieznany artysta wykonał dzieło techniką temperową na desce o wymiarach 170×140 cm. Ten ikonowy typ Hodegetrii (Maryja wskazująca drogę) przedstawia Maryję z Dzieciątkiem ukazaną do linii bioder. Maryja lekko nachyla się do Jezusa, którego podtrzymuje lewą ręką, prawą zaś wskazuje na Niego. Twarz Madonny jest zatroskana. Dzieciątko prawą dłonią błogosławi wiernych, lewą ma położoną na książce wspartej na kolanach. Płaszcz Maryi jest ciemnozielony, natomiast suknia, podobnie jak szata Jezusa, ma brązowy kolor. Ubrania obu postaci oblamowane są złotem. Na ich głowach spoczywają królewskie korony, a oblicza rozświetlają jasne aureole.

Według miejscowej legendy wizerunek Bogurodzicy przywieźli do Nitry na Słowacji święci Cyryl i Metody. Do Skalnika wzięli go ze sobą uciekający przed zalewem niemieckim w IX w. Słowacy. W rzeczywistości jednak obraz wskazuje na typowo XV-wieczne cechy stylu. W 1962 r. komisja diecezjalna uznała malowidło za otoczone szczególną czcią. Złote korony na skronie Maryi i Dzieciątka pobłogosławił w 2002 r. w Rzymie papież Jan Paweł II. W dniu 9 września 2007 r. odbyła się uroczysta koronacja, której przewodniczył abp Edward Nowak.

Początek kultu datuje się na przełom XVII i XVIII w. Nie zachowała się dawna dokumentacja. Można snuć domysły, że trudne czasy upadku I Rzeczypospolitej stały się przyczyną zmniejszenia liczby pielgrzymek do tego miejsca. Rozwój czci nie był możliwy także przez ustawę józefińską z okresu zaborów zakazującą kultu, a także przez brak stałego duszpasterstwa. Przed wybuchem I wojny do Skalnika pielgrzymowano z Węgier, Słowacji oraz Rusi. Wśród pątników byli preszowscy grekokatolicy i łacinnicy z diecezji koszyckiej. Ksiądz Michał Witowicz w drugiej połowie XX w. spisał relacje o szczególnej czci Matki Bożej Skalnickiej. Najwięcej informacji pochodzi z okresu obu wojen światowych. Jedna z opowieści mówi o 20-letnim mężczyźnie, który oskarżony przez hitlerowców o szpiegostwo, idąc już na stracenie, poprosił o możliwość wstąpienia do kościoła i pomodlenia się przed cudownym wizerunkiem. Został cudownie ocalony. Inne sprawozdanie wojenne parafian podaje: „W Skalniku cuda się dzieją. Nasza Matka Boska cuda czyni. Pociski armatnie padają pomiędzy strzechy i szkody nie ma. Bomby lecą na ludzi zmuszonych do kopania rowów wojennych i nie eksplodują. Kilkanaście bomb spadło na wieś i nikt nie jest zabity ani ranny”. Przy obrazie wiszą licznie zgromadzone wota świadczące o wielkim kulcie Maryi w tutejszym sanktuarium.

Sanktuarium

Źródła pisane podają, że wieś Skalnik istniała na pewno w 1391 r. Parafia erygowano między 1375 a 1470 r. Z czasem, z powodu słabego uposażenia, została połączona z placówką w Samoklęskach, a potem w Nowym Żmigrodzie. Na nowo jako samodzielna parafia zaczęła funkcjonować w 1939 r.

Pierwszym miejscem modlitw miejscowej ludności była drewniana świątynia, o której wzmianki pochodzą ze staropolskich akt wizytacyjnych. Mieszkańcy Skalnika wybudowali trzeci z kolei kościół, tym razem murowany. W 1911 r. umieszczono w nim cudowny obraz.

Obecna świątynia została zbudowana w neogotyckim stylu, a konsekrowana w 1912 r. Z poprzedniego kościoła zachowały się obrazy z dwóch kwater ołtarzowych z ok. 1530 r, barokowy feretron Świętej Marii Magdaleny i Matki Bożej Różańcowej, barokowa figura Matki Bożej, ikona Świętego Klemensa z XVI w., kamienna chrzcielnica, ręcznie wykonane naczynia liturgiczne (kielich, puszki na komunikanty i monstrancja) oraz sukienka i korony z obrazu Matki Bożej Królowej Gór z XIX w. W ołtarzu głównym umieszczony został wizerunek Matki Bożej Bolesnej Królowej Gór. Kościół podniesiono do godności sanktuarium w 1962 r.

Modlitwa

O najukochańsza, w tym cudownym wizerunku, Matko Boża Skalnicka, jedyna po Bogu moja Pociecho! Zbliżam się do Ciebie z całą ufnością, jako dziecię do najlepszej Matki. Padam, jako żebrak i grzesznik do stóp Twoich, boś Ty ucieczką grzeszników. Błagam Cię najgoręcej, racz mi wyjednać u Twojego Boskiego Syna odpuszczenie grzechów i pocieszyć w mym utrapieniu Tyle zdziałałaś cudów w tym miejscu przez Ciebie wybranym, tylu chorych uleczyłaś, tylu utrapionym i uciśnionym łzy otarłaś i w ich zbolałe serca wlałaś balsam pociechy!

Mocno więc ufam, że i mnie nie opuścisz w mej niedoli, że jako Matka i Pocieszycielka ulitujesz się nade mną i przyjmiesz mnie pod Twą świętą opiekę. W ciszy mojego serca przedstawiam Ci więc moje pokorne prośby…

Pomnij, o Najświętsza Panno Maryjo, że nigdy nie słyszano, abyś opuściła tego, kto się do Ciebie ucieka, Twej pomocy przyzywa, Ciebie o przyczynę prosi. Tą ufnością ożywiony do Ciebie, o Panno nad pannami i Matko biegnę, do Ciebie przychodzę, przed Tobą jako grzesznik płaczący staję. O Matko Słowa, racz nie gardzić słowami moimi, ale usłysz je łaskawie i wysłuchaj. Amen.